Gastroenterologija se bavi prevencijom i liječenjem oboljenja digestivnog trakta (jednjaka, želuca, dvanaestopalačnog crijeva, tankog i debelog crijeva)i hepatobilijarnog sistema (jetre, žučne kese i pankreasa).
Pregled bi trebao da zakazete ukoliko imate neke od sljedecih simptoma:
Svi ovi simptomi zahtijevaju pregled gastroenterologa i adekvatnu dijagnostičku obradu. Savremena gastroenterologija pored standardnih pregleda nudi i endoskopske procedure koje su zlatni standard u dijagnostici gastroenteroloskih oboljenja (gastroskopija, kolonoskopija).
Prilikom pregleda ljekar ce uzeti detaljnu anamnezu, pregledati postojeću raniju medicinsku dokumentaciju, te pregledom ustanoviti eventualno postojanje znakova bolesti. Ukoliko je potrebno, ljekar moze predložiti dodatnu dijagnostičku obradu (endoskopski pregled, ultrazvuk abdomena, hematološku obradu).
Ultrazvučni pregled abdomena je neivanzivna, bezbolna metoda pomoću koje se prikazuje struktura organa trbušne duplje upotrebom zvučnih talasa visokih frekvencija (ultrazvučni talasi). Ovom metodom se na jednostavan i brz način prikazuju patološke promjene na parenhimskim organima (jetra, slezina, bubrezi, gušterača, prostata, limfne žlijezde), kao i na žučnoj kesi, mokraćnoj bešici i velikim krvnim sudovima stomaka.
8 časova prije pregleda ne uzimati hranu.
2 do 3 dana prije pregleda poželjno je ne uzimati hranu koja nadima i stvara gasove (pasulj, grašak i sl.)
Ne konzumirati gazirana pića, uključujući kiselu vodu.
Popiti 2-3 čaše vode na 1.5h prije pregleda i ne mokriti.
Gastroskopija (ezofagogastroduodenoskopija) je dijagnostička metoda kojom se posebnim optickim instrumentom (gastroskopom) pregleda unutrašnjost jednjaka, želuca i početnog dijela tankog crijeva (duodenum).
Pacijenti se najčešće upućuju na ovaj pregled zbog sljedećih sipmtoma: gorušica, povraćanje, tamna stolica, gubitak apetita, anemija nepoznatog porijekla.
Pregled se može obaviti sa ili bez analgosedacije, ukoliko se radi u anagosedaciji potrebna je priprema pacijenta za pregled.
Gastroskopija nam omogućava i biopsiju tj. uzimanje uzorka tkiva za patohistološku analizu kojom se dokazuje prisutnost benignih ili malignih promjena sluznice, te bakterije Helicobacter pylori.
8 sati prije jela ne unositi hranu.
2 do 3 dana prije pregleda ne unositi hranu koja nadima (grašak, pasulj i sl.)
Dan prije za večeru uzmite dvopek i čaj, na dan pregleda ništa ne jesti, niti piti (ni kafu).
Ukoliko uzimate redovnu terapiju (npr. za krvni pritisak), terapiju normalno pijete uz mali gutljaj vode.
Ukoliko pregled radite u analgosedaciji, potrebno je da uradite nalaze: KKS, INR, APTT.
Kolonoskopija predstavlja “zlatni standard” u dijagnostici patoloških promjena debelog crijeva.
Predstavlja pregled cijelog debelog crijeva (kolona) i završnog dijela tankog crijeva (terminalni ileum) optičkim instrumentom (kolonoskopom). Tokom izvođenja procedure, pacijent leži na boku. Radi veće ugodnosti, kolonoskopija se najčešće izvodi u analgosedaciji.
Zahtijeva prethodnu pripremu koja se najčešće sprovodi dan prije pregleda, a sastoji se od upotrebe lijekova koji omogućavaju čišćenje crijeva i sprovođenja dijetetskog režima ishrane.
Ukoliko se tokom pregleda uoči patološki nalaz (polip, tumorska promena) u istom aktu se uzima biopsija- isječak tkiva za patohistološku analizu kojom ce se utvrditi da li se radi o benignoj ili malignoj promjeni.
Pacijent se upućuje na kolonoskopiju ukoliko su prisutni sljedeći simptomi: prisustvo krvi u stolici, učestala dijareja, opstipacija, porodična istorija karcinoma debelog crijeva, hronični bol u stomaku, anemija usljed manjka željeza.
DAN PRIJE DOGOVORENOG PREGLEDA:
Uzimati samo bistre supe, bistri sok od jabuke, čajeve i vodu.
U 10 časova popiti 2 kesice praška Fortrans rastvorene u 2l vode.
U 18 časova popiti još dvije kesice praška Fortrans rastvorene u 2l vode.
Ukoliko pregled radite u analgosedaciji, prije intervencije obavezno uraditi: KKS, INR, APTT.
Najmanje 5 dana ne uzimati preparate acetilsalicilne kiseline i antikoagulanse.
Na dan intervencije ne jesti i ne piti ništa.
Ako se intervencija izvodi u analgosedaciji OBAVEZNO je da pacijent dođe u pratnji.
dr Stanko Petrović, specijalista gastrohepatoenterologije